این موضوع در گفتگو با باشگاه خبرنگاران جوان؛
محمدرضا وحیدزاده نویسنده و پژوهشگر هنر و ادبیات گفت: سفرهایی از گذشته های دور دریچه جدیدی را به روی پدیده ها، رویدادها، ماجراها گشوده است، سفر می تواند ما را با شکلی جدید و دید جدیدی از مشکلات آشنا کند، برخلاف گزارش ها و نقل قول تاریخنگاری رسمی، که نقاط عطف تاریخی را تنها از منظر نخبهگرایانه یا سیاسی بررسی میکند، ما را مجبور میکند به بسیاری از مسائل به ظاهر بیاهمیت، اما در باطن بسیار مهم و تأثیرگذار باشند، توجه بیشتری داشته باشیم.
به گفته وحیدزاده، در گزارش های رسمی به موضوعاتی مانند تاریخ فرهنگ، نحوه زندگی، زندگی مردم در یک دوره خاص اشاره نشده است، اما یک مسافر خوب می تواند ما را با دنیای جدیدی آشنا کند و به جای نقشه هوایی، بتوانیم ببینیم. کوچه های زندگی یک دوره تاریخی را در نظر بگیرید.
وحیدزاده گفت: بسیاری از سوابق جادهای مورد توجه علاقهمندان بهویژه متخصصان این حوزه، یعنی کارشناسان فرهنگی یا افرادی که میخواستند تاریخ را بیشتر بدانند، جلب شده است.
وی می گوید: یکی از مهم ترین مسافران، مسافر ارزشمند ناصر خسرو است که در دوره ای تاریخی که مانند ما گزارش های مکتوب مفصلی در دست نیست، توانست ما را با آداب و سنن و فرهنگ توده های مردم آشنا کند. ، که در بسیاری از پیام ها و گزارش های رسمی ذکر شده است. وارد نشده است
وحیدزاده گفت: سعدی شیرازی بزرگ ترین شاعر تاریخ ایران نیز چنین داستان های غیررسمی دارد و ما را با بافت های ظریف، ریزه کاری ها، شخصیت های کوچک فرهنگ آشنا می کند و از سویی دیگر ماجرا را توضیح می دهد. همانطور که سفرنامه نویسان معاصر مانند جلال آل احمد اعتبار ویژه ای به سفرنامه های دوره مدرن می دهند.
سفر مارکوپولو به زعم این نویسنده یک نمونه جهانی است که به شرق و ایران آمده است، اتفاق ارزشمندی برای کشور ایران این است که مارکوپولو به عنوان اروپایی آن دوره تاریخی، روایتی باشکوه از ایران دارد.
وحیدزاده گفت: سیاحان زیادی در دوره صفویه نوشته شده اند که اطلاعات تاریخی بسیار خوبی به ما می دهد، مشکل این است که تاریخ از سمتی دیده می شود که در روایات و گزارش های رسمی دیده نمی شود.
وی می گوید: چنین ویژگی باید مورد توجه نویسندگان این مسیر قرار گیرد، مزیت نسبی سفرنامه جزییات است و اگر نویسندگان سفرنامه می خواهند آثار ارزشمندی از خود به جای بگذارند باید بر این ویژگی تاکید کنند و از خشک و کلیشه ای استفاده نکنند. و متون رسمی همانطور که در خبرها باید از نقل قول های روزنامه پرهیز کرد، هنگام نوشتن سفرنامه حفظ طراوت و طراوت، مهربانی زبان، روان بودن قلم مهم است.
وی افزود: یک سفرنامه نویس باید دست مخاطب را بگیرد و او را در مرکز صحنه بیاورد و به نوعی مخاطب را همنشین کند.
او می گوید: در سفرنامه هایی که به دست ما رسیده است با جزئیات و نگاهی جدید متمایز می شوند، نویسنده این سفرنامه از منظری به داستان نگاه کرده که کمتر به آن توجه شده است، می بینند که مخاطب. معمولاً فرصتی برای جلب توجه دارد، او این فرصت را ندارد، یک سفرنامه نویس خوب باید کنجکاو، باهوش، دقیق و به زوایایی که معمولاً در زندگی روزمره و عادت پنهان است، چشم خلاق داشته باشد.
وی افزود: در سال های اخیر شاهد تحولات خوبی برای سفرنامه نویسی بوده ایم، به عنوان مثال مهران عباسی در انتشارات قاف و انتشارات خانم مرشدزاده در این زمینه بسیار فعال بوده اند و افراد فعال و ناشران دیگری نیز هستند که به این امر علاقه مند هستند. میدان و به اصطلاح جاهل
وحیدزاده گفت: «نداستن» به روایتهای غیررسمی اطلاق میشود که نه بهعنوان یک داستان تخیلی، نه بهعنوان یک اثر ادبی خلاقانه و نه بهعنوان گزارشی رسمی که بسیاری از ناشران به آن توجه کردهاند، نمیتوان آنها را نام برد.
به گفته وحیدزاده، اپیدمی کرونا و اختلالی که در بازار نشر و کتاب ایجاد کرد، در این حوزه نیز مانند بسیاری از حوزه ها اختلال ایجاد کرده است، زیرا سفرنامه نویسی در مقایسه با شعر و داستان که در فرهنگ ما ریشه دوانده است، حوزه ای است. جدید است که نوشتن مسافران به یک معنا به دلیل وضعیت کرونا متوقف شده است.
وحیدزاده بیان کرد: امیدوارم باز هم شاهد رونق و درخشش آثار خوب در این زمینه باشیم و بازار کتاب دوباره رونق بگیرد، مشکلات اقتصادی ناشران به تدریج کاهش یابد و فضای مسافران و سفرنامه ها رونق بگیرد.
او میگوید: «مسئله سفر موضوع مهمی است و در واقع سبک زندگی، خصلتهای روزمره، محدودیتهایی که بیهوده برای زندگی ایجاد کردهایم باعث میشود فرصت ارزشمند لذت بردن از سفر و سفرنامهنویسی را از دست بدهیم.